Szanowni Mieszkańcy !

Stały wzrost kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami, wynikający ze zmian w przepisach i sytuacji rynkowej oraz nałożony na gminy obowiązek bilansowania finansowego systemu, wymusza  zmiany w zakresie wysokości opłat za wywóz odpadów. Jeszcze pięć lat temu za odbiór jednej tony w ramach systemu zapłacić trzeba było  449 zł, natomiast w 2019 r. prawie dwukrotnie więcej bo już 854 zł.

Rosnąca konsumpcja, której efektem jest stale rosnąca ilość odpadów, wzrost kosztów zagospodarowania odpadów co kwartał średnio o 10 % (obecnie jest to 1175,04  zł za tonę frakcji zmieszanej, gdzie w Gminie Terespol tylko od lipca do listopada zebraliśmy jej ok 191 ton, a jest ona dwukrotnie droższa od segregowanej), zmiany w prawie krajowym, nałożenie na firmy zajmujące się odpadami dodatkowych wymagań - monitoring, kaucje, rejestry, wzrost kosztów ich działalności  od 100 tys. do 1 mln zł w zależności od wielkości i skali  działalności firmy,  to wszystko powoduje, że różnica pomiędzy przychodami z opłaty „śmieciowej”, a wydatkami na funkcjonowanie systemu z roku na rok rośnie.   

Firmy odbierające odpady  zostały obciążone podwyżką opłaty środowiskowej z 24,15 zł w 2017 roku do 270 zł w 2020 r. za tonę. Wprowadzanie kolejnych frakcji odpadów odbieranych z  nieruchomości, to kolejny koszt.  Dla przykładu, w 2013 r. śmieci odbierała jedna śmieciarka, obecnie jest to pięć osobnych odbiorów z 26 miejscowości, w różnej częstotliwości: zmieszane, selektywne (papier, szkło, tworzywa), gabaryty, popiół, biodegradowalne. W związku z tym znacząco wzrosła liczba kursów, jakie muszą wykonać podmioty. To przekłada się na koszty paliwa i pracy, które w ostatnich latach też znacząco wzrosły - koszty paliwa o około 40%, energii elektrycznej o  67% oraz płacy minimalnej, wzrost o 25%.

Wysokość stawki zależy również od zurbanizowania gminy – niższe koszty są w miastach, a wyższe w zabudowie wiejskiej, gdzie od pojemnika do pojemnika trzeba pokonywać ogromne odległości. Ponadto uwzględnia się dojazd i cenę na bramie Zakładu Zagospodarowania Odpadów.

Dzisiaj umowa podpisana na wywóz odpadów na terenie gminy Terespol wynosi 930 830,40 zł., natomiast kwota wpłat od mieszkańców wynosi 793 208,24 zł. Na dodatek nie wszyscy mieszkańcy płacą za odpady komunalne i kwota z tytułu zaległości to kolejny ubytek o  40 000 zł, a windykacja wymaga zgodnie z procedurami czasu.

Tymczasem zgodnie z Ustawą o utrzymaniu porządku i czystości w gminach, gmina ma obowiązek bilansować finansowo ten obszar funkcjonowania, tzn. że nie może do niego dopłacać.

Dlatego też w projekcie przyszłorocznego budżetu obie te wartości musiały zostać  zrównane. Stąd wynika podwyżka.

Rolą Urzędu Gminy jest przygotowanie Radzie zbilansowanego kosztu odbioru, który w naszej gminie po uwzględnieniu wszystkich kosztów skalkulowany został na 22 zł od osoby.

W ramach prac na Komisjach Rady, wspólnie z radnymi, i tak obniżyliśmy tę kwotę do 20 zł z nadzieją, że do przetargu staną firmy na ich odbiór. Choć obserwuję, że z roku na rok maleje liczba podmiotów, które biorą udział w przetargach. W ciągu ostatnich dwóch lat w ponad połowie gmin miejskich o zamówienie ubiegał się tylko jeden przedsiębiorca.

Na sesji niektórzy radni urządzili przedziwną licytację, by zburzyć wcześniejsze ustalenia oparte na faktach i liczbach, sami nie przedstawiając żadnych merytorycznych kalkulacji a jedynie porównywanie ze stawkami w innych gminach,  a następnie rozpoczęli akcję dezinformacyjną i to w formie wymagającej bezwzględnego potępienia. Trzeba mieć na uwadze, że  nie ma jednakowego schematu dla wszystkich gmin, ponieważ każdy samorząd musi wypracować swój własny, w jaki sposób naliczać opłaty lub ile razy w miesiącu wywozić śmieci z terenu i zależy to również od tego ile odpadów produkują mieszkańcy.

  Pragnę wyjaśnić, że w Unii Europejskiej do której należy Polska „płaci zanieczyszczający” co oznacza, że „opłata śmieciowa” musi pokrywać koszty zbiórki, wywóz, segregację, przetwarzanie surowców oraz koszty składowania odpadów zmieszanych oraz popiołów i nie może być przeznaczona na inne cele.

Samorząd lokalny nie ma praktycznie wpływu na ten rynek, jedynie musi zebrać tę opłatę i w przetargu wybrać koncesjonowaną firmę, która zbierze odpady i dostarczy do zakładu segregacji, który za opłatę zagospodaruje je dalej.

Zgodnie z przepisami nałożonymi przez ustawodawcę system musi bilansować się, tzn. koszty funkcjonowania systemu muszą być w całości pokrywane opłatami wnoszonymi przez mieszkańców i firmy.

Problem gospodarki odpadowej z którym mierzą się wszystkie gminy w całej Polsce czeka kolejna rewolucja, a mianowicie zasada rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Będzie to polegało na nadaniu wartości grupie odpadów zwrotnych, które mogą być zbierane  przez wprowadzających je na rynek np. przy sklepie. Gmina będzie odbierała jedynie odpady resztkowe.

Dlatego potrzeba wspólnego i zgodnego działania, a nie populistycznych haseł, nie popartych żadnymi merytorycznymi argumentami. Dziękuję tym radnym, którzy po raz kolejny nie dali się zmanipulować i  podjęli decyzję opartą na faktach, a nie mrzonkach.

To nasza wspólna troska!

Wójt Gminy Terespol

Krzysztof Iwaniuk