(Informacje ze strony Ministerstwa Klimatu i Środowiska)
Skład gospodarstwa domowego i miejsce zamieszkania
Gospodarstwa domowe jednoosobowe i wieloosobowe
Przez gospodarstwo domowe, o którym mowa w ustawie z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym, rozumie się:
• osobę fizyczną samotnie zamieszkującą i gospodarującą (gospodarstwo domowe jednoosobowe)
lub
• osobę fizyczną oraz osoby z nią spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie z nią zamieszkujące i gospodarujące (gospodarstwo domowe wieloosobowe).
Prowadzenie wieloosobowego gospodarstwa domowego wiąże się ze wspólnym zamieszkiwaniem, gospodarowaniem (w tym wspólnym ponoszeniem kosztów paliwa czy wykonywaniem wspólnie obowiązków domowych) oraz pozostawaniem w faktycznym związku (współdziałanie w celu zaspokojenia wspólnych potrzeb życiowych).
W celu wyjaśnienia wątpliwości w zakresie pojęcia wspólnego gospodarowania, spośród wielu przykładów wyjaśnień na gruncie orzecznictwa sądów, można przytoczyć fragment jednego z wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego określającego definicję wspólnego gospodarowania:
„Wspólnie gospodarować oznacza wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego. Cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, niezarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby, z którą prowadzi się gospodarstwo domowe, a wszystko dodatkowo uzupełnione cechami stałości, które tego typu sytuację charakteryzują. Na okoliczność wspólnego gospodarowania składają się różne elementy, jak ponoszenie kosztów i opłat za mieszkanie, opieka udzielana w chorobie, wykonywanie zwykłych czynności związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego, dysponowanie wspólnym dochodem z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb życiowych.”(I OSK 1483/16).
Wiele gospodarstw domowych w jednym budynku/lokalu
W przypadku gospodarstw domowych jednoosobowych istotnym jest warunek samotnego zamieszkiwania i gospodarowania. Wobec tego nie można uznać, że w jednym lokalu mieszkalnym (bądź budynku jednorodzinnym) prowadzonych jest kilka jednoosobowych gospodarstw domowych.
W przypadku deklarowanych kilku gospodarstw domowych (zarówno jednoosobowych, jak i wieloosobowych) zamieszkujących wspólnie w budynku jednorodzinnym (bądź w lokalu mieszkalnym), korzystających ze wspólnego źródła ogrzewania, podczas rozpatrywania wniosku nie można opierać się tylko na fakcie złożenia kilku oddzielnych wniosków. Wspólne ponoszenie kosztów ogrzewania wskazuje bowiem na fakt współdziałania w celu zaspokojenia wspólnych potrzeb życiowych. Wobec tego wydaje się niezasadne aby gospodarstwa te otrzymały oddzielnie kilka dodatków węglowych na wspólne źródło ciepła.
Weryfikacja danych zawartych we wniosku
Zgodnie z art. 2 ust. 15 ustawy o dodatku węglowym gmina zobowiązana jest do weryfikacji wniosku o wypłatę dodatku węglowego.
Należy wskazać, że weryfikując prawdziwość danych wskazanych we wniosku o wypłatę dodatku węglowego i dążąc do ustalenia stanu faktycznego, należy kierować się wszystkimi informacjami które znajdują się w zasobach gminy. Rozpatrując wniosek o dodatek gmina może brać pod uwagę m.in. informacje zebrane w wyniku:
• dodatków osłonowych;
• świadczeń socjalnych np. zasiłków stałych, okresowych, świadczeń 500+;
• deklaracji dotyczących wywozu odpadów;
• innych dostępnych dokumentów np. dokumentów skarbowych.
Dodatkowo, w przypadku powzięcia przez gminę wątpliwości przy rozpatrywaniu wniosku o dodatek węglowy, gmina może żądać przedstawienia dodatkowych dokumentów. Przykładowo może być to żądanie przedstawienia deklaracji podatkowej, umowy najmu, orzeczenia o rozwodzie czy separacji.
Warto zaznaczyć, że w przypadku uzasadnionych wątpliwości, co do informacji zawartych we wniosku organ zawsze może wezwać wnioskodawcę do złożenia dodatkowych wyjaśnień.
Należy mieć również na uwadze, że oświadczenia wnioskodawcy zawarte we wniosku o wypłatę dodatku węglowego składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń i w przypadku uzasadnionych wątpliwości konieczne jest zawiadomienie organów ścigania.